Từ những vụ tai nạn giao thông gần đây liên quan đến việc xe đang lưu thông xảy ra va chạm với xe dừng đậu sự cố bên đường làm dấy lên những lo ngại, băn khoăn về việc: Xe dừng đậu khi gặp sự cố đặt cảnh báo với khoảng cách như thế nào là an toàn?
Vào tháng 10/2023, một vụ tai nạn giao thông nghiêm trọng xảy ra giữa xe khách 16 chỗ va chạm với hai chiếc xe đầu kéo. Xe đầu kéo thứ nhất bị hư hỏng, đang dừng, đỗ trên phần đường dành cho xe cơ giới, có đặt vật cảnh báo phía sau, cách đuôi xe khoảng 16m. Tài xế xe khách không kịp xử lý, đã đâm phải đuôi của xe đầu kéo thứ nhất, sau đó văng sang làn đường bên trái và xảy ra va chạm với xe đầu kéo thứ hai đang đi tới.
Với điều kiện đường tối và xe di chuyển nhanh, khoảng cách 16m rõ ràng không đủ để tài xế xe phía sau đánh lái tránh xe đầu kéo và phanh dừng lại hẳn, chưa nói tới việc không rõ vật cảnh báo có đủ độ phát sáng (dạ quang) để thu hút sự chú ý hay không.
Gần đây nhất, vào tối ngày 10/3/2024, vụ va chạm giữa xe khách giường nằm và xe tải trên cao tốc Cam Lộ – La Sơn cũng liên quan đến việc xe dừng đậu sự cố. Khi xe tải dừng đậu vì sự cố nổ lốp, bật đèn khẩn cấp để cảnh báo cho các xe còn lại. Tuy nhiên vì đoạn đường khá tối, không có hệ thống đèn đường, tài xế xe khách từ xa không nhìn thấy xe tải đang dừng bên vệ đường nên đã xảy ra va chạm.
Về mặt nguyên tắc, khi xe gặp sự cố (tai nạn, hết xăng, hỏng hóc,…) phải dừng khẩn cấp. Việc đầu tiên tài xế cần phải thực hiện chính là bật đèn khẩn cấp (hazard), quan sát xung quanh đảm bảo an toàn để di chuyển xe vào trong làn dừng khẩn cấp hoặc vào sát lề đường bên phải.
Bên cạnh đó, tài xế cần sử dụng và bố trí các vật dụng cảnh báo nguy hiểm như: Tam giác phản quang, cọc tiêu phản quang, đèn cảnh báo bằng pin,…Trong trường hợp tài xế không có sẵn các thiết bị, vật dụng này trên xe thì có thể sử dụng các vật như: Cành cây lớn, đèn pin, vật dụng có chất liệu phản quang,…đặt từ xa để cảnh báo và thu hút sự chú ý của các phương tiện khác.
Nếu số lượng cọc tiêu mang theo nhiều, có thể xếp các cọc tiêu hình nón tạo thành một barrier di động, để các xe khác không lao vào khu vực có xe gặp sự cố. Mọi người nên rời khỏi xe, di chuyển ra phía sau lan can đường, tránh xa khu vực làn đường có xe đang chạy. Không đứng trước hoặc sau xe sự cố.
Vậy đặt các vật dụng cảnh báo với khoảng cách bao xa là an toàn và phù hợp?
Theo Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia QCVN 41:2016/BGTVT về báo hiệu đường bộ, dù bộ quy chuẩn này hiện được thay bằng QCVN 41:2019/BGTVT.
Theo đó, với tốc độ vận hành trung bình của xe là dưới 20km/h thì khoảng cách từ nơi đặt biển đến chỗ định báo là dưới 50m.
Tốc độ vận hành trung bình của xe là 20-35km/h thì khoảng cách từ nơi đặt biển đến chỗ định báo là 50-100m.
Tốc độ vận hành trung bình của xe là 35-50km/h thì khoảng cách từ nơi đặt biển đến chỗ định báo là 100-150m.
Tốc độ vận hành trung bình của xe là từ 50km/h trở lên thì khoảng cách từ nơi đặt biển đến chỗ định báo là 150-250m.
Như vậy, với điều kiện giao thông bình thường trên quốc lộ, đường cao tốc, khoảng cách phù hợp để đặt vật cảnh báo nguy hiểm là 150-250m.
“Cần thiết phải đặt cảnh báo từ xa, cách vị trí xe gặp sự cố từ 100 – 300 mét, cảnh báo càng dài càng tốt vì sẽ giúp các phương tiện đi trên đường nhận diện từ sớm để chủ động giảm tốc độ và xử lý khi đến gần. Di chuyển trên cao tốc tốc độ rất cao, với cao tốc hai làn xe, tốc độ cho phép tối đa 80km/h, nhưng trong vụ tai nạn trên, dẫu xe khách đi với tốc độ 60km/h nhưng không quan sát, nhận biết được từ xa, từ sớm xe tải phía trước gặp sự cố thì cũng rất khó xử lý. Nếu phanh gấp, xe sẽ bị lật, ngay cả ô tô con trong tình huống phanh gấp cũng có thể bị lật, với xe khách thì khả năng bị lật càng cao hơn” – Một bác tài với kinh nghiệm 20 năm chạy container chia sẻ thêm.
Ý kiến và kinh nghiệm của các bác tài như thế nào?
